Sinh Hoạt Tổng Hội Nha Kỹ Thuật
Friday, December 12, 2025
Tuesday, December 2, 2025
Sẽ Xây Nghĩa Trang VNCH, Đại Hàn Bên Nghĩa Trang Cựu Chiến Binh Mỹ; HĐ Giám Sát Quận Cam OK Dự Thảo Của GSV Andrew Đỗ, Đất Nghĩa Trang Ở Anaheim Hills 27/03/2019
SANTA ANA, California (VB) – Hội Đồng Giám Sát Quận Cam hôm Thứ Ba 26/3/2019 đã đồng thuận để sẽ xây một nghĩa trang cho những người Việt Nam và Đại Hàn trong quá khứ có công chiến đấu trong chế độ Việt Nam Cộng Hòa và Đại Hàn Dân Quốc (Nam Hàn) nhằm đẩy lùi chế độ cộng sản nhiều thập niên trước.
Nghĩa trang cho quân công cán chính Việt Nam Cộng Hòa sẽ nằm trong một khu đất ở Anaheim Hills, bên cạnh nghĩa trang cựu chiến binh Hoa Kỳ và bên cạnh nghĩa trang cho những người Đại Hàn có công trong Cuộc Chiến Triều Tiên.
Giám sát viên Andrew Đỗ khi họp báo nói rằng khu đất rộng 284 mẫu tại Anaheim Hills sẽ có 50% diện tích xây Nghĩa trang Cựu chiến binh Hoa Kỳ, và 10% diện tích xây nghĩa trang cho chiến binh và công chức VNCH.
Khi nhà báo An Nguyễn Kiều Mỹ Duyên hỏi rằng nghĩa trang đó sẽ cho phép an táng người hôn phối của chiến binh VNCH hay không, GSV Andrew Đỗ nói rằng ông sẽ bổ ý chi tiết đó trong dự thảo đề ra. Khoảng nửa giờ sau đó, trong buổi họp của Hội Đồng Giám Sát Quận Cam, GSV Andrew Đỗ xin ghi thêm vài chữ “and their spouses” (và người hôn phối của các cựu chiến binh đó). Như thế, nghĩa trang sẽ an táng cựu chiến binh và công chức VNCH cùng người hôn phối của họ.
Giám sát viên Michelle Steel (bà là người gốc Đại Hàn) trong buổi họp đã nồng nhiệt bày tỏ ủng hộ đề xuất của GSV Andrew Đỗ về xây dựng nghĩa trang những người Việt Nam và Đại Hàn có công trong Cuộc Chiến Việt Nam và Cuộc Chiến Triều Tiên.
Khi họp báo trước khi vào họp Hội Đồng Giám Sát, GSV Andrew Đỗ nói rằng ông sẽ cần một ủy ban cố vấn để xem quy định tiêu chuẩn những cựu chiến binh và cựu viên chức vào an táng nơi đây, cũng như sẽ bàn về xây tượng chiến binh VNCH trong phần đất nghĩa trang VNCH. GSV Andrew Đỗ nói rằng Nghĩa trang VNCH sẽ không tốn tiền công quỹ Quận Cam, vì ông sẽ dùng một tổ chức bất vụ lợi trong việc gây quỹ nhằm bản thân ông tránh các tai tiếng nghi kỵ. Ông nói chi phí sẽ lớn, nhưng việc xây nghĩa trang không cần xây toàn bộ tức khắc, vì sẽ mở rộng từng phần xây cất ra từng năm, và ông tính rằng cần tới 50 năm mới dùng hết khoảng đất 10% của nghĩa trang quân công cán chính VNCH.
GSV Andrew Đỗ nói rằng bản thân ông là thế hệ trẻ nhưng vẫn luôn luôn mang ơn thế hệ tiền bối đã chiến đấu cho dân chủ tự do tại quê nhà, và xây nghĩa trang quân công cán chính VNCH là một nỗ lực đền đáp của ông.
Trả lời câu hỏi của một phóng viên rằng xây nghĩa trang như thế có liên hệ gì tới Nghĩa trang VNCH mà Bác sĩ Huỳnh Văn Chỉnh (ca sĩ Trung Chỉnh) đang xây hay không, GSV Andrew Đỗ nói rằng hai nghĩa trang không liên hệ gì nhau, và Nghĩa trang VNCH hiện do BS Huỳnh Văn Chỉnh là ở quận San Bernadino có thể an táng bất kỳ cựu chiến binh và công chức VNCH, nhưng Nghĩa trang VNCH tại Quận Cam sẽ chỉ có quyền an táng các cựu chiến binh và công chức VNCH cư ngụ tại Quận Cam, vì đây là đất của Quận Cam, và ủy ban cố vấn sẽ quyết định chi tiết về tiêu chuẩn ai sẽ có thể vào an táng ở đây, có thể sẽ tính số lượng năm cư trú ở Quận Cam, vân vân.
GSV Andrew Đỗ cũng nói rằng việc vận động xây nghĩa trang VNCH tại Quận Cam rất gian nan, ông đã chuẩn bị từ nhiều năm, và phải vận động từ trong các cộng đồng người Mỹ, người Đại Hàn từ lâu, vì ngay như chuyện đề nghị xây nghĩa trang cựu chiến binh Hoa Kỳ tại Irvine cứ bị kiện thưa nhiều thập niên tới giờ vẫn không xong. Bây giờ, đề xuất được ơ Anaheim Hills là cơ duyên lớn.
GSV Andrew Đỗ cũng nói rằng ông hy vọng các dân cử gốc Việt ở nhiều thành phố khác tại Hoa Kỳ cũng sẽ vận động xây nhiều nghĩa trang cựu chiến binh VNCH tương tự, và ông nói, “Nghĩa trang quânc ông cán chính VNCH tại Quận Cam là dấu mốc lịch sử, và là khởi đầu mới cho các nghĩa trang tương tự tại các cộng đồng người Việt tại Mỹ, là một cách tri ơn chiến binh VNCH thiết thực nhất.”
Trong buổi họp Hội Đồng Giám Sát Quận Cam, có 3 cựu chiến binh Hoa Kỳ lên phát biểu, ủng hộ dự thảo xây nghĩa trang quân công cán chính VNCH và Đại Hàn bên cạnh nghĩa trang cựu chiến binh Hoa Kỳ.
Trong đó có Bill Cook, cựu chiến binh TQLC Hoa Kỳ, tham dự Cuộc Chiến Việt Nam các năm 1967-1968, và từng đóng quân và hành quân ở Đà Nẵng, Phú Bài, Đông Hà…
Trả lời phỏng vấn riêng của Việt Bán, ông Jack Du, phụ tá của GSV Andrew Đỗ, nói rằng sẽ rất sớm, có thể là năm tới (2020) bắt đầu xây nghĩa trang quân công cán chính VNCH.
Saturday, November 29, 2025
Cafe cuối năm 2025 - 11:45am 30.11.2025 Cafe Gypsy & Restaurant
9741 Bolsa Ave Ste 120
- Westminster, CA 92683
(714) 852-3170
Happy Thanksgiving 2025
Day American Thanksgiving Day this year falls on the fifth Thursday of the fourth week of November 28-11-2019. Thanksgiving has been celebrated by the people of the United States a long-week-end, with Fun parties are never short of traditional roast turkey. Family and friends gather, give gifts, praise each other, to celebrate a day that since the founding of the country, their ancestors have spent to express their gratitude and gratitude God has given a good harvest and a prosperous life happiness.
This article is a personal reflection on the historical, religious and cultural significance of Thanksgiving Day for Americans and Vietnamese diaspora.
I - HISTORICAL AND RELIGIOUS SIGNIFICANCE OF THANKSGIVING DAY
Back in time, the first immigrants to the new land lived in Plymount Colony, then a colony of the British Empire (now a city in the State of Massachusetts). They gathered for the Thanksgiving of God for a harvest of flowers The color is good, after a cold and hungry winter. In that year, Governor William Bradford announced "A Day of Thanksgiving" and hosted Celebration with all Aboriginal colonial peoples as well as immigration. At first, the celebration of Thanksgiving was locality and individuality separately, not at any certain time.
After the revolution against the colonial regime of the British Empire The first Thanksgivings was adopted by President George Washington's announcement was November 26, 1789. By the time of President Abraham Lincoln, in 1863, set Thanksgiving as Thursday at the end of November. But under President Roosevelt, in the from 1939 to 1941, Thanksgiving Day was declared the Thursday of the third week of November. In fact, there is still no consensus. Because some states still celebrate Thanksgiving Day on different days. It wasn't until 1941 that the U.S. Congress passed a joint resolution in 1941 decreeing that Thanksgiving should fall on the fourth Thursday of November.
And today, Thanksgiving Day is celebrated by the American people through beliefs, religions and warm family and friend gatherings playful, during dinners with Turkey chicken, the traditional dish are never lacking in American Thanksgiving.
II - CULTURAL SIGNIFICANCE OF THANKSGIVING DAY
Although Thankgiving Day is an American Thanksgiving holiday, have a more or less widespread effect on some people in many other countries in the world; especially those who have the opportunity to access and be affected by enjoying the multicultural culture in the United States.
Beyond the meaning of belief, religion was originally to give thanks God gives a good harvest, and the meaning of the times On this occasion, the American people also want to express their faith in providence. of God, helping the United States to have a rich place and a place to live. a superpower like today... seem to have permeated the life of the commune association, to form a culture of "please" and "gratitude".
The "culture of please" seems to be quite deeply ingrained the American mind, expressed in practical action, is ready sharing happiness with others in the country as well as with all people other races on this planet. The smallest expression is every holiday Every Thanksgiving Americans usually have specific jobs, not only to those who do favor to me, but also to those who are in need, as strange as "homeless", "homeless, dead without burial". A bigger indication is that the American people seem to be in the lead on charity and charity work, such as donations to war victims, Natural disasters and storms happen anywhere in the world.
Writing here, we naturally recall the "U.S. aid" items for millions of Vietnamese people migrated from the North to the South after the Geneva 1954 divided the country in two. The writer has a faint feeling Somewhere the special aroma comes from boxes of clothes and school supplies such as pen and paper or cartons of butter and milk powder that the American people collect and send to migrants to the South to take refuge from communists. These special fragrances people write that I have met again every time I go into shopping centers (Shopping Centers) At that time, the writer was only 9 years old and followed his mother to emigrate to the South to find Father is participating in the resistance war against France in the workers' movement struggle for labor rights at Hon Quan rubber plantation, Quan Loi (*). Since then, the writer has learned that the "culture of please" of the Americans has become a tradition and continues to spread to victims of wars, natural disasters, epidemics everywhere...
The "culture of gratitude" is expressed through the words "Thank you" universal; has become the first saying in the communication of the Chinese people period. From a small to big thing, everyone is "thanked". For example, opening a door to allow a person to enter in front of a store or a public places, or instructions to help a lost person... Always be loved by him Thank you sincerely, naturally as a reflex (thank you) or replace thank you with a compliment to Mr. or Mrs. "Too kind" or "You're appreciate". Those who are thanked often express their humility with "you're welcome" (he or she deserves such help), just like a Vietnamese person's "thank you" is often replied with "don't dare".
Another cultural significance is that "Thanksgiving Day" has become a festive day and an opportunity to shop for gifts for the people of the United States expressing concentration on a traditional day after Thanksgiving day called "Black Friday". On this "Black Friday", many people have the habit of rushing to stand in line to buy clothes or goods. Because this day is the "Big sale" day with many items being discounted much compared to the original price.... Of course here is also one of the harvests of the year for U.S. entrepreneurs on major holidays such as the Christmas season in December following Thanksgiving Day every year.
III - THANKSGIVING DAY WITH VIETNAMESE EXILES IN THE UNITED STATES
There is a Vietnamese proverb "Join the family according to the custom, the river according to the song", so generations of Vietnamese exiles, after more than 44 years of settling in the country This freedom department must have been acquainted with the customs and customs of the the peculiarities of the multiracial culture and the mainstream activities of the people of the United States, of the country who have been carrying themselves and generations descendants in the future. Not only passively getting acquainted, Vietnamese compatriots Nam living in this country also gradually actively participates and integrates into the the main flow of life. Active participation and inclusion in all fields cultural, social, economic, political, military activities... With the prominent Vietnamese-American faces are proud, in all areas activities and social life, have glorified the Vietnamese nation and are the pride of shared about the contributions of an ethnic minority to prosperity of the United States, where oil wants not only the Vietnamese and these generations of descendants have chosen to be the second homeland after the Motherland Vietnam, is the second Fatherland after the Fatherland of Vietnam.
In that spirit and direction, on the occasion of Thanksgiving annually, in the Vietnamese Community of Houston and the surrounding area, in the past have also had jobs that are "arbitrarily joined", like organizing Thanksgiving celebrations in the family. Community Organizations, charitable organizations and Vietnamese media agencies, have also owned independently or cooperate with government agencies and charitable organizations to organize meals for the homeless living homeless. A Realistic Image contrast in a country considered the richest in the world have hurt the consciences of many Americans...
All the above has been done and is about to be done by the Community, of charitable associations and media agencies, in short-sightedness, are together express a common meaning of "Thank God, thank you and thank life". One The meaning is extended from the Thanksgiving meaning of the traditional holiday annually of the people of the United States. An extension of meaning that remains unified on the logic of theistic belief.
(*) Because my father was a monk (Teacher Tien) who spoke and wrote fluently in French, he had previously worked in the area for the Viet Minh (CS in disguise) at the French Secret Service in Nam Dinh (Second Division: 2er Bureau) with the intention of giving independence to the nation like many Vietnamese patriots at the same time (Others with the goal of the Communist Party's resistance against the French as a "pseudo-nation" to robbing the government, implementing communism, opening up the frontiers of the the new Russo-Chinese Red Empire as everyone knows). After being exposed, my father had to move to work as a latex scraper at the high-rise plantation in Hon Quan, Quan Loi (Binh Long, An Loc during the war) Assigned to lead protests and strikes for rights labor for workers. After meeting my father again, my mother convinced him left Cao Xu plantation to live in Bau Trai Long An migrant camp for a time for a short time, before bringing his family to Buon Me Thuot to live in the fields another migrant camp, so she received many gifts "US National Congress support" is that.
Wednesday, November 26, 2025
Tản Mạn Nhân Mùa Lễ Tạ Ơn
Tác giả sinh năm1949, định cư tại Mỹ theo diện HO năm 1991. Nghề nghiệp trước 75: dạy học. Công việc làm ở Mỹ: du lịch. Hiện đã hưu trí và là cư dân vùng Little Saigon, Westminster, California. Bài viết về nước Mỹ đầu tiên của bà năm 2013 là "Kock and Me / Vi trùng lao và Tôi." Sau đây là bài viết thứ bẩy của Bà.
* * *
Mùa lễ Tạ Ơn đang đến. Hồi còn học trung học, tôi học thêm tiếng Anh ở Hội Việt Mỹ. Tôi nhớ hoài quyển sách “Lets learn English” trong đó có một bài viết về ngày lễ Tạ Ơn. Bài có bức hình minh họa một gia đình Mỹ gồm hai vợ chồng và hai đứa con, một trai, một gái đang ngồi quay quần quanh chiếc bàn ăn.Cả gia đình ai cũng tươi cười, có khuôn mặt đẹp, thanh tú như đôi mắt to, sóng mũi cao, nét mặt đúng là…Mỹ. Họ ăn mặc chỉnh tề. Cậu con trai còn nhỏ mà đã được thắt cái cà-vạt. Đẹp nhất là cô con gái có cái áo đầm hoa, tay phồng, kết ren, mái tóc cột lên như cái đuôi gà sau ót. Trên bàn có nhiều món ăn nhưng đặc biệt có con gà tây thật to, nằm ngửa đặt trên dĩa ở giữa bàn, hai cái đùi chổng lên, không có chân.
Đó là những hình ảnh đầu tiên tôi biết về về ngày Lễ Tạ Ơn qua sách Mỹ. Trong trí tưởng tượng của một cô học trò lớp mười, đó là hình ảnh về những người Mỹ lịch sự, sang trọng (quần áo đẹp, thắt ca-vát), về một đất nước giàu (nhà bốn người mà ăn một con gà tây và một bàn đầy các dĩa thức ăn), về gia đình người Mỹ ít con (chỉ có hai trong khi gia đình tôi chín anh chị em) về tục lệ “cám ơn” mà ba má tôi thỉnh thoảng nhắc nhở. Tôi đã ước mơ về một phương trời xa lạ, một đất nước xa xôi có con gà tây. Phải chi có một ngày nào mình được đặt chân đến xứ Mỹ!
Tiếng Mỹ có từ ngữ “enjoy” thật hay. Tiếng Việt phải dùng nhiều từ mới diễn đạt hết ý nghĩa của từ này. Từ ước mơ đến xứ Mỹ lúc còn trẻ cho đến khi ước mơ thành sự thật, từ hình ảnh con gà tây trong ảnh cho đến khi nhìn thấy con gà tây thật trong ngày lễ Thanksgiving, phải mất… ba mươi năm. Ba mươi năm tôi mới được đặt chân đến nước Mỹ, được vui chơi, hưởng thụ, thưởng thức, cảm nhận, trải nghiệm và… “enjoy” Thanksgiving đầu tiên ở Mỹ là năm 1991, lúc đó tôi đã ngoài bốn mươi.
Tôi tự an ủi: “Mới hơn… nửa đời người. Còn trẻ chán!”
Tháng đầu tiên, tôi ở nhà người bảo trợ là cô Lương và chú Nam. Chú là em ruột của chồng tôi. Đi theo diện HO, nếu không có thân nhân ở Cali thì gia đình tôi sẽ được một gia đình người Mỹ ở tiểu bang xa xôi nào đó bảo trợ rồi. Làm gì mà được hưởng thời tiết đẹp và tình người của “Cali nắng ấm tình nồng”?
Nhà có một phòng trống, một giường dành cho hai đứa con, bố mẹ ngủ dưới thảm. Một tháng đủ để vợ chồng cô chú hết lòng giúp đỡ bước đầu như lo giấy tờ làm thẻ xanh thường trú, chở đi khám sức khỏe, đi thăm bà con, đi chợ Mỹ, đi shopping, học lái xe, học cách sử dụng đồ dùng trong nhà bếp, học cách đi bộ qua đường, học cách xài tiền Mỹ, sử dụng thẻ tín dụng, rút tiền mặt, account ngân hàng, học tiếng Mỹ…
Một tháng tuy ngắn ngủi nhưng gia đình tôi làm quen dần với các tục lệ và hội nhập với đời sống Mỹ như phải xếp hàng, phải biết nói “thank you”, không gắp thức ăn chung bằng đũa của mình khi đi ăn tiệc, không nói ồn ào trong đám đông, không khạc nhổ hay xả rác bừa bãi, lỡ đụng chạm ai phải biết nói lời xin lỗi, tôn trọng phụ nữ vì “lady first”, quý trọng trẻ con nhưng trẻ con ở đây phải cẩn thận, không được nựng nịu tự nhiên như trẻ con bên nhà, không đánh chó, đập mèo và còn biết bao điều mới mẻ về nước Mỹ phải từ từ làm quen và học tập theo thời gian v…v.
Tôi nhớ căn phòng ở khu Irvine, gia đình bốn người chúng tôi quây quần trong không gian nhỏ hẹp này. Buổi chiều nhìn ra hồ bơi màu xanh biếc mà nhớ chuyến đi chơi ở bãi biển Vũng Tàu trước khi đi Mỹ. Trước giờ đi ngủ là lúc vợ chồng con cái kể cho nhau nghe những điều mới lạ học ở xứ Mỹ trong ngày và nhắc lại những kỷ niệm thời xa xưa ở Việt nam.
Cô chú Nam Lương là nhịp cầu nối đầu tiên giữa gia đình chúng tôi với xứ Mỹ. Tục ngữ có câu “Chị em dâu đánh nhau vỡ đầu”. Quan hệ giữa tôi và cô em dâu từ hồi ở Việt nam không “đánh nhau vỡ đầu” mà trái lại có mối giao tình tốt đẹp. Cô là người hiền lương như cái tên. Chú vui tánh hay nói chuyện tiếu lâm. Cô chú là những người tốt. Cái ơn đầu tiên ở xứ Mỹ là cái ơn tình sâu nghĩa nặng trong gia đình huyết thống của chồng tôi. Tôi không bao giờ quên.
Tháng sau, vì sự học của hai đứa con, gia đình tôi dọn lên Laguna Hills, “share” hai phòng trong ngôi nhà lớn của cô em chú bác là cô Niên và chú Trung. Ở đây có trường học tốt cho đứa con trai lên mười vô lớp năm và đứa con gái mười tám học lại lớp mười hai. Tục ngữ bình dân có câu “Nghèo mà ham!”. Đôi khi tôi ngẫm nghĩ câu này…đúng chớ đâu có gì sai! Vì nghèo nên người ta mới ham muốn, thèm khát. Trường hợp của tôi thì khác. “Nghèo mà…sang!”. Chân ướt chân ráo mới qua Mỹ mà leo tuốt lên… đồi tận Laguna Hills. Con cái cho học trường toàn là học sinh Mỹ trắng, con nhà giàu. Học sinh đầu đen đếm trên đầu ngón tay. (Tôi có đếm thật, mỗi lúc đưa đón mấy đứa nhỏ ở trường về). Vợ chồng cô chú chân thành mời gia đình tôi về ở hai phòng mà chỉ góp có ba trăm đô tiền nhà. Cô chú muốn giúp chúng tôi dành dụm tiền và có trường tốt cho con cái học hành. Ăn uống thì mỗi gia đình thay phiên nhau đi chợ. Tôi dùng foodstamps đi chợ Việt nam và là đầu bếp nấu các món ăn Việt nam cho cả nhà. Cô đi chợ Mỹ nấu thức ăn theo kiểu Mỹ cho mấy đứa nhỏ trong đó có thằng con trai của tôi bắt đầu quen với thức ăn Mỹ. Cô bao tiền điện, nước, gaz. Cô chú hiền hòa, cư xử tế nhị, quý trọng anh chị và các cháu. Sau một năm, cô chú bán nhà, chuẩn bị theo hãng dọn qua Oklahoma, gia đình tôi dọn về Santa Ana thuê một “apartment” hai phòng chín trăm đồng. Nhờ dành dụm chút tiền, tôi mở một tiệm bán vé máy bay khu Westminster. Chúng tôi chia tay nhau mà cả hai gia đình đều bùi ngùi, lưu luyến.
Tôi còn nhớ ba đứa cháu: Uyên mười tuổi, Thomas tám và Helen sáu, đứa nào cũng ngoan và lễ phép, suốt ngày quấn quít bên bác Phong. Sau này, cô có bầu thêm đứa thứ tư. Chú đi làm hãng Rockwell, sáng đi sớm, chiều về. Giờ chú sắp về là giờ cô đi làm hãng điện ca chiều cho đến gần sáng. Khoảng thời gian từ hai đến năm giờ, từ ngày có gia đình tôi về ở chung, chúng tôi giúp cô chú đưa đón thêm thằng con, tổng cộng bốn đứa trẻ, trông chừng chúng ăn uống và làm “homework”. Một năm ở Laguna Hills, hai đứa con tôi tiếp xúc, học hành với người Mỹ, bạn bè Mỹ, tiếng Mỹ tỏ ra tiến bộ rõ rệt. Hai vợ chồng tôi học Anh văn và ghi danh vài “unit” môn “booking” vé máy bay ở Saddleback College. Chiều tối, cả nhà bận rộn với “homework”.
Tôi hay đùa cặp này là “Ngưu Lang Chức Nữ” vì ban ngày chú đi làm, cô ngủ. Chú ngủ thì cô còn ở hãng. Họ chỉ gặp nhau trọn vẹn vào cuối tuần. Chúng tôi may mắn sống những ngày tháng đầu tiên với những người thân tốt bụng. Ngày lễ tạ ơn đầu tiên, tôi đứng ở sân sau của ngôi nhà đẹp và sang trọng của cô chú trên sườn đồi, nhìn xuống thung lũng, nhớ đến ngôi nhà nhỏ của tôi ở đường Nguyễn Thiện Thuật bây giờ sao mịt mù, xa xăm quá!
Vào ngày lễ Tạ Ơn, cô chú đứng ra làm chủ xị, tổ chức một buổi tiệc linh đình, khoản đãi bà con họ hàng hơn ba mươi người đến họp mặt, có đủ các món ăn Mỹ, Việt như gà tây, bánh bí, rau trộn, gỏi sen, chả giò, tôm chiên, súp cua …để mừng gia đình anh chị Phong đến Mỹ. Năm sau, cũng mùa Thanksgiving, chúng tôi dọn về Santa Ana. Một lần nữa, tôi mang thêm một cái ơn tình sâu nghĩa nặng với cặp vợ chồng cô Niên, chú Trung. Hai cặp cô chú là những “quý nhân” đã “phò trợ” gia đình tôi trong bước đầu lập nghiệp.
Thế là từ bức ảnh con gà tây “hai đùi chổng lên, không có chân” trong ký ức thời niên thiếu, trong bữa tiệc Thanksgiving tại xứ Mỹ, tôi được nhìn thấy nó bằng mắt, được vinh hạnh cắt những lát gà tây đầu tiên đặt trên dĩa của mọi người. Con gà được đặt mua và nướng tại chợ Mỹ, nặng hai mươi lăm pounds, giá hơn bốn chục đồng, đặt trên cái khay lớn, vẫn là “ hai đùi chổng lên, không có chân”, da nướng vàng, bóng lưỡng và mùi bơ thơm phức.
Ở Mỹ, công ty “Butterball” là công ty sản xuất gà tây lớn nhất, trụ sở đặt tại Garner, North Carolina sản xuất một tỉ pound gà tây mỗi năm bằng 20% tổng số sản lượng toàn quốc. Công ty này có nhãn hiệu như cái dĩa hình bầu dục nền vàng, nổi bật hàng chữ xanh “ Butter ball” là sản phẩm tiêu biểu và quen thuộc của các gia đình Mỹ trong dịp lễ Thanksgiving hằng năm.
Theo thống kê của hội bảo vệ súc vật PETA, mỗi năm vào ngày lễ Tạ Ơn, người Mỹ tiêu thụ một trăm bảy chục triệu con gà tây trong đó có một con, theo tục lệ, sẽ được vị Tổng Thống ở tòa Bạch Ốc tha chết vào ngày lễ này.
Ăn gà tây theo truyền thống Mỹ phải có “stuffing”.Tôi học món “stuffing” và “gravy” từ bà giáo dạy ESL. Đây là một món nướng gồm có bánh mì “sandwich” cắt vuông, cần, hành tây, nấm xào với bơ, trộn với nước sốt gà, thêm tiêu,muối thành một hỗn hợp hơi đặc rồi đem nướng. Sauce “gravy” ăn chung với gà làm bằng nước gà nướng gọi là “drippings”,trộn với nước súp gà, bơ, kem, sữa, bột bắp hay bột mì quậy lên, đun sôi thành một chất sền sệt màu nâu rưới lên miếng thịt. Có người thích loại “cranberry sauce” làm bằng dâu đỏ.Có người thích khoai tây nghiền có mùi tỏi. Salad, khoai lang, bắp, bánh táo…là những món không thiếu được trong bữa ăn Thanksgiving.
Con gà tây trông hấp dẫn thật nhưng khi ăn những lát thịt trắng, nhạt và khô, dù có kèm theo nước sốt vẫn không đậm đà, ướt át, mềm mại như gà đi bộ ướp và nướng theo kiểu Việt nam. Thế mới biết khẩu vị mỗi người, mỗi nơi mỗi khác. Vì vậy có nhiều gia đìnhViệt nam làm món gà mái nhỏ còn gọi là con “hen” nướng hoặc quay. Có gia đình chỉ chơi mỗi món… cánh. Cánh gà chiên bơ hay cánh gà chiên… nước mắm có mùi vị quê hương thay cho gà tây trong ngày lễ Tạ Ơn cũng là sự thay đổi cho hợp khẩu vị trong ẩm thực của người Việt vào ngày lễ này.
Thôi thì dù con hay cánh, gà tây hay gà ta, cũng là…gà. Khẩu vị cũng chỉ là thói quen lâu ngày “Ta về ta tắm ao ta. Dù trong dù đục, ao nhà vẫn hơn”. Tôi còn nhớ sau khi ăn uống xong, trong lúc “trà dư tửu hậu” đến màn chị em tâm sự, các cô em “phỏng vấn” những người di dân chân ướt chân ráo “newcomers” như chúng tôi về ngày lễ Thanksgiving đầu tiên ở Mỹ. Cảm hứng về con gà tây, tôi xuất khẩu thành bốn câu thơ con cóc:
Ta về ta “xực”gà ta
Gà ta tuy nhỏ nhưng mà thịt ngon
Gà tây tuy có lớn con
Thịt khô, nhạt phếch lại còn nặng “đô”
Từ Việt nam mới qua, mỗi lần xài tiền Mỹ, tôi có thói quen tính ra tiền Việt nam hoặc quy ra vàng. Lúc bấy giờ, ăn con gà tây hơn bốn chục đô gần bằng một… chỉ vàng. Số tiền đó quá lớn đối với người tị nạn như tôi chưa biết làm gì ra tiền. Chắc vì tiếc tiền nên nguồn thơ của tôi “tuôn trào lai láng”… chỉ có thế.
*
“Thanks” là những lời cám ơn. “Giving” là cho. Năm 1620, chiếc tàu “Mayflower” chở những người “Pilgrims” là những người Anh định cư đầu tiên. Vì sự bạc đãi về tôn giáo, họ đã di cư đến vùng đất mới còn gọi là Tân Thế giới. Sau nhiều ngày lênh đênh trên biển cả, họ đến được đất liền và được những người thổ dân da đỏ cung cấp thức ăn. Khi cuộc sống ổn định, mùa màng thu hoạch tốt, họ làm lễ Tạ Ơn đến Thiên Chúa đã “cho” họ nhiều “ơn” phước như có cuộc sống no đủ, an lành, đến những người thổ dân cưu mang họ lúc đầu khó khăn. Truyền thống lễ tạ ơn “ Thanksgiving” ở Mỹ bắt nguồn từ đó.
Trải qua nhiều thế kỷ, ngày Lễ Tạ Ơn ở Mỹ còn là ngày cầu nguyện, họp mặt gia đình, ăn uống, vui chơi, bắt đầu mùa mua sắm cho lễ Giáng sinh sắp tới.
Lịch sử Việt nam, tổ tiên ta có tục lệ tế lễ Trời Đất cũng là một hình thức lễ tạ ơn. Truyện người con của vua Hùng Vương thứ sáu là Tiết Liêu hiền lành, đạo đức nằm mộng thấy Thần hiện ra chỉ cho cách làm lễ vật dâng vua. Gạo là thực phẩm nuôi sống con người.Thần dạy cho Tiết Liêu lấy nếp làm vỏ ngoài, giữa bánh có nhân, dùng lá gói, nén thành hình vuông tượng trưng cho Đất gọi là bánh chưng.Thần chỉ cách giã xôi thành bánh,vo thành hình tròn tượng trưng cho Trời gọi là bánh dầy. Nhờ hai thứ bánh giản dị và có ý nghĩa, Tiết Liêu được vua truyền ngôi báu.Từ đó, Vua cho dùng hai thứ bánh chưng, bánh dầy trong ngày Tết Nguyên Đán là ngày Tết truyền thống để nhớ ơn Trời Đất, ông bà tổ tiên.
Vua Quang Trung cũng có làm lễ tạ ơn. Ngày mùng năm tháng giêng năm Kỷ Dậu 1789, sau khi chiếm được Hà hồi, Ngọc Hồi, Vua ra lệnh tiến vào thành Thăng Long đánh tan hai mươi vạn quân Thanh. Tôn Sĩ Nghị bỏ cả ấn tín mà chạy về Tàu. Sầm Nghi Đống tử trận. Nhà vua làm lễ kính cáo, tạ ơn Trời Đất, cho quân lính và nhân dân ăn mừng mùa xuân chiến thắng trong lịch sử chống ngoại xâm.
Triều đình nhà Nguyễn cũng có tục lệ làm lễ tạ ơn. Dưới chế độ phong kiến, vua là thiên tử thay Trời trị dân nên vua thay dân đăng đàn chủ tế tại đàn Nam Giao ở Huế để tạ ơn Trời Đất và các vị tiên đế, cầu xin mưa thuận gió hòa, quốc thái dân an.
Người Việt có tục lệ rất có ý nghĩa là cúng giao thừa nửa đêm vào dịp Tết Nguyên Đán. Chiếc bàn thờ nhỏ với khói hương nghi ngút, hoa, đèn, bánh trái, vào thời khắc giao hòa giữa năm cũ và năm mới, trong tiếng pháo nổ rền vang, người chủ nhà chắp tay đứng giữa trời, gửi lời tạ ơn đếnTrời Đất, cửu huyền thất tổ, ông bà nội ngoại hai bên xin phù hộ cho con cháu được một năm mới nhiều may mắn và hạnh phúc.
Đạo Phật coi trọng bốn ơn sâu nặng đó là ơn Cha, Mẹ và ơn Thầy, Tổ. Người đi tu trong chùa còn mang thêm một ơn rất nặng khác đó là ơn của đàn na thí chủ đã bố thí cúng dường cho mình có phương tiện tu. Một hạt gạo cũng là vật thực giúp mình ăn để sống, để tu làm lợi cho chúng sinh.Người tu, mỗi khi nghĩ đến ơn này, phải dốc lòng tu học đạo giải thoát, đừng dễ duôi, phóng dật mà mang tội. Kiếp này không trả thì kiếp sau làm trâu ngựa để đền đáp. Nghĩ như thế thì lo tu, biết tiết kiệm của cải của thí chủ nhất là biết ơn.
Phật giáo Hòa Hảo là một tôn giáo rất gần với người dân miền Nam còn có tên là Phật Giáo Tứ Ân. Phật giáo Hòa Hảo dạy các tín đồ “Tứ Ân hiếu nghĩa” là bốn ơn: tổ tiên và cha mẹ, ơn đất nước, ơn Tam Bảo, ơn đồng bào và nhân loại. Sống ở đời, người nào mang được bốn ơn này là người đạo đức, có hiếu, có nghĩa.
Natalie, con gái tôi theo đạo Công giáo. Mỗi bữa ăn, gia đình Natalie đều làm dấu thánh giá. Có khi gia đình đọc kinh tôi chỉ nghe lõm bõm. Tôi bảo đứa cháu ngoại là Dustin đang học tiếng Việt đọc cho bà ngoại nghe bài kinh. Dustin học thuộc lòng và đọc lưu loát. Đó là bài kinh tạ ơn Thiên Chúa đã cho lương thực hàng ngày. Người Công giáo tạ ơn Chúa mỗi ngày qua những bữa ăn. Đây là một truyền thống đẹp.
Trong sách “Quốc văn giáo khoa thư” kể câu chuyện về Carnot. Ông là kỹ sư, nhà vật lý người Pháp nổi tiếng với nhiều phát minh trong ngành cơ khí. Một hôm, ông trở về trường cũ thăm thầy.Cả nước Pháp đều biết tên của con người tài ba này nhưng thầy không biết ông là ai. Ông đến gặp vị Thầy già và thưa với Thầy rằng: “Thưa Thầy, con là Carnot, học trò cũ ngày xưa của Thầy đây”.
Những câu chuyện nhỏ dạy về sự biết ơn vẫn là những bài học về luân lý, giáo dục có giá trị đạo đức làm cho chúng ta cảm động.
Thời phong kiến, các nước Đông phương như Trung Hoa, Việt nam rất quý trọng Thầy và biết ơn Thầy. Quan niệm “nhất tự vi sư, bán tự vi sư”, một chữ cũng là thầy, nửa chữ cũng là thầy. Thầy đứng hàng thứ hai chỉ sau vua và trên cả cha: “quân,sư,phụ”.Theo chiều hướng của lịch sử, quan niệm này bây giờ đã lỗi thời. Nước Mỹ là đất nước kiểu mẫu cho nền dân chủ trên thế giới cho nên “dân” là “chủ”.Thầy ở xứ Mỹ cũng là bạn của trò, chia sẻ với trò về kiến thức trong học tập.Quan hệ của thầy trò dựa trên sự tương kính và chu toàn nhiệm vụ của hai bên nhiều hơn là sự mang ơn theo truyền thống “tôn sư trọng đạo” ngày xưa.
Ngày lễ Mẹ (Mothers Day) cũng là ngày lễ truyền thống của Mỹ để nhớ ơn các đấng sinh thành đã cho ta hình hài này. Đạo Phật có tục lệ bông hồng cài áo trong ngày lễ Vu Lan. Tục ngữ ta có câu “nước mắt chảy xuôi” cho nên các bậc làm cha mẹ Việt nam ở xứ Mỹ đừng mong cầu gì nhiều ở con cái. Được một ngày các con dành cho cha mẹ là quý lắm rồi mặc dù tình thương cha mẹ dành cho con “bao la như biển Thái Bình” và công ơn “cha mẹ nuôi con bằng trời bằng biển. Con nuôi cha mẹ tính tháng tính ngày.”Chừng nào mình nhắm mắt buông tay thì nước mắt mới ngừng chảy.
Người Việt còn có truyền thống mang ơn Thầy, Tổ là người sáng lập và có công truyền bá ngành nghề cho đệ tử. Lịch sử các vị Thầy, Tổ này nhiều lắm không sao kể hết. Phái võ Thiếu Lâm thờ Tổ Bồ đề Đạt Ma vì Ngài là người khai sáng môn võ Thiếu Lâm dạy cho các chư tăng trong chùa. Môn võ sau này lan rộng trong quần chúng. Ngày nay môn võ này vẫn được truyền thừa và đệ tử vẫn nhớ ơn Tổ. Tổ còn là một Thiền sư nên các Thiền viện đều có thờ Ngài sau chánh điện.
Ngành cải lương cũng làm lễ tạ ơn Thầy Tổ vào ngày mười hai tháng tám âm lịch. Theo ông Trần Quang Hải, tổ ngành cải lương là Tống Hữu Định, dòng dõi công thần nhà Nguyễn. Ông là một danh sĩ hào hoa phong nhã, nổi tiếng ăn chơi,yêu thích văn nghệ.Tuồng cải lương đầu tiên diễn ở nhà ông với biệt danh là ông Phó Mười Hai vì ông từng là Phó Tổng và thứ bậc mười hai trong gia đình.
Tổ ngành hát bội hay còn gọi là hát bộ (vì khi diễn phải ra điệu bộ) là ông Đào Tấn ở Bình định người có công sáng tác nhiều vở tuồng cổ.
Tổ ngành hát chèo là bà Phạm thị Trân. Bà là phụ nữ xinh đẹp, tài sắc, hát hay được tiến vào cung. Vua Đinh Tiên Hoàng yêu mến, giao cho việc dạy lính múa hát, đánh trống, gảy đàn, diễn các tích gọi là hát trò, sau gọi là hát chèo.
Công chúa Thiều Hoa, con thứ sáu của vua Hùng Vương xinh đẹp, hiền thục nhưng không lấy chồng. Bà dạy dân trồng dâu, chăn tằm, kéo sợi, dệt vải. Dân chúng làm nghề dệt vải nhớ ơn và thờ bà là Tổ ngành dệt.
Ngày giỗ Tổ ngành thêu là ngày hai mươi hai tháng giêng âm lịch. Tổ ngành thêu là ông Lê Công Hành đỗ tiến sĩ, đi sứ, bị vua quan Tàu giữ lại, bắt nhốt. Ông tìm cách học nghề thêu. Khi được tha về, ông truyền nghề này cho dân chúng. Nghề thêu ở Việt nam ra đời và phổ biến từ đó.
Tổ ngành kim hoàn được ghi lại là ông Cao đình Độ và con là Cao đình Hương. Hai ông học nghề kim hoàn của một gia đình người Hoa.Tài nghề của hai cha con rất giỏi được triều đình nhà Nguyễn trọng dụng. Khi chết, hai cha con đều được vua sắc phong. Ngày nay mộ còn thờ ở Phú Cát Huế. Những người làm nghề kim hoàn lấy ngày giỗ là ngày hai mươi bảy tháng hai âm lịch để ghi nhớ công ơn Tổ.
Khu Phước Lộc Thọ ở phố Bolsa nổi tiếng là khu bán nữ trang. Ngày giỗ Tổ, các chủ tiệm kim hoàn cúng lớn có heo quay, múa lân, văn nghệ…Giữ được truyền thống nhớ ơn các bậc tiền bối là nét đẹp về văn hóa. Các ngành nghề gìn giữ truyền thống giỗ Tổ của nghề mình như thế là làm đẹp cho nét văn hóa của nước Việt.
Trong văn học, Truyện Kiều của Nguyễn Du cũng phản ánh truyền thống nhớ ơn này qua nhân vật Thúy Kiều. Sau khi về sống với Từ Hải,Thúy Kiều thỏ thẻ với Từ Hải: “Nàng rằng nhờ cậy uy linh.Hãy xin báo đáp ân tình cho phu”. Nhớ lại người ơn đã cưu mang, che chở cho nàng ở chốn lầu xanh, Kiều đã tặng cho chàng Thúc Sinh: “Gấm trăm cuốn, bạc nghìn cân.Tạ lòng dễ xứng báo ân gọi là”. Đối với bà quản gia nhà Hoạn Thư và bà vãi Giác Duyên đã giúp đỡ, bao bọc, Kiều đã hậu tạ: “Nghìn vàng gọi chút lễ thường. Mà lòng Phiếu mẫu mấy vàng cho cân”. Kiều nhắc đến điển tích Hàn Tín lúc còn nghèo được bà Phiếu mẫu làm nghề dệt vải cho cơm ăn. Khi giúp Hán Cao Tổ xây dựng được nhà Hán và được phong là Sở Vương, Hàn Tín nhớ ơn bà Phiếu mẫu nên tặng bà ngàn lượng vàng.
Nhắc đến Thúy Kiều chốn lầu xanh mới biết giới “chị em ta” cũng có Tổ và nhớ ơn Tổ bằng cách mua hoa cúng Tổ. Tổ của nghề này là vị thần có đôi lông mày trắng còn gọi là thần Bạch Mi. “Giữa thì hương án hẳn hoi.Trên treo một tượng trắng đôi lông mày”.Nguyễn Du kể “chị em ta” “hương hoa khuya sớm phụng thờ. Cô nào xấu vía có thưa mối hàng”.Sau khi cúng hoa mới, họ lấy hoa cũ đem lót xuống chiếu sẽ “bướm ong bay lại ầm ầm tứ vi”. Khách làng chơi chắc phải… “get in line”!
Tổ ngành điện chắc chắn không phải…người Việt nam. Edison, công ty điện lực nổi tiếng được lấy tên ông ở quận Cam. Ông là người phát minh ra những ứng dụng về điện trong sinh hoạt hàng ngày như bóng đèn, động cơ điện, máy phát điện… Dù không có ngày giỗ Tổ như Việt nam, nhắc đến Edison, người Mỹ và người Việt nam đều nghĩ đến công ơn của nhà khoa học tài ba lỗi lạc này. Những phát minh của ông đã làm thay đổi bộ mặt của nước Mỹ và cả thế giới.
Vừa rồi tôi lan man kể chuyện về ngày lễ Tạ Ơn ở Mỹ. Ngày lễ này có những điểm tương đồng với văn hóa Việt về mặt lịch sử, văn học, xã hội, tôn giáo...“Ăn trái nhớ kẻ trồng cây. Uống nước nhớ người đào giếng”. Ca dao, tục ngữ phản ánh được tâm tư, nguyện vọng, tình cảm chân thành và mộc mạc của người Việt nam, đó là truyền thống “biết ơn” và “nhớ ơn”. Không những thế, truyền thống này còn nhắc nhở người khác phải biết nhớ ơn “Ai ơi bưng bát cơm đầy. Dẻo thơm một hạt đắng cay muôn phần” nhưng cũng biết quên cái ơn mình đã làm vì “thi ân bất cầu báo”. Làm ơn rồi không cần đáp đền, chỉ biết đó là việc tốt mình phải làm mà thôi.Truyền thống biết ơn này lên án những kẻ “ăn cháo đá bát”, “qua sông rút cầu”, “được chim quên ná, được cá quên nơm” là những kẻ vong ân bội nghĩa. Xã hội nào cũng có loại người này.
Tôi biết có những người chỉ cám ơn xã giao, xem hai tiếng “cám ơn” như hai tiếng ở đầu môi chót lưỡi.Tôi thực tập một thói quen, khi cám ơn ai, tôi để tâm thành của mình trong hai tiếng “cám ơn” gửi đến người nhận.Tuy nhiên, có khi “quên”, miệng nói “cám ơn” mà đầu óc để đâu đâu hoặc miệng nói “cám ơn” mà không “biết” mình đang nói cám ơn với người ơn của mình.
Ngày lễ Tạ Ơn, tôi chân thành nghĩ đến những người thân gần nhất của tôi. Tôi cám ơn Cha, Mẹ đã cho tôi hình hài, nuôi dạy tôi khôn lớn, các vị Thầy, Cô giáo đã cho tôi chữ nghĩa, kiến thức, các anh chị em đã cho tôi tình thương trong gia đình ruột thịt, các bà con họ hàng hai bên nội ngoại đã cưu mang, giúp đỡ khi tôi gặp khó khăn, trở ngại trên bước đường đời.
Tôi cám ơn ông chồng tốt, người bạn đời cùng song hành với tôi suốt bốn mươi năm, người cha gương mẫu của các con tôi. Tôi cám ơn các con tôi đã cho tôi biết thế nào là “Lòng Mẹ”để tôi thương mẹ tôi và thương các con tôi nhiều hơn.
Tôi cám ơn những người bạn dù thân hay sơ, các bạn là một phần của đời tôi. Các bạn cho tôi, dù ít hay nhiều một món quà vô giá đó là kỷ niệm. Tôi trân quý và sống nhiều với kỷ niệm.
Tôi cám ơn những vị bác sĩ đã có lòng chữa bệnh cho tôi như một “lương y như từ mẫu”. Bác sĩ Webstern người đã chữa bệnh lao, bác sĩ Miliken, người đã hai lần mổ phổi, họ đã cùng với hệ thống y tế hiện đại ở xứ Mỹ như y tá, bệnh viện, thuốc men, trang thiết bị y khoa nhất là tấm lòng, dành lại sự sống cho tôi từ bàn tay tử thần. Không có quý vị, tôi không được ngồi đây gõ những dòng chữ này.
Nếu phải cám ơn cho đầy đủ và quán chiếu từng sự việc trong sinh hoạt mỗi ngày của bản thân, tôi mang ơn nhiều điều, nhiều người không quen, không biết tên và… không sao kể xiết. Tôi mang ơn không khí của bầu khí quyển, tia nắng sớm của ánh mặt trời, sự bình an của người lính, hạt cơm của người nông dân, manh áo của người dệt vải, giọt nước của người đào giếng, sách vở của người thợ trồng cây nuôi rừng, cầu, đường của người công nhân, con gà tây của người chăn nuôi, viên thuốc của nhà nghiên cứu, bào chế …và biết bao nhiêu món nợ cứ thế mà “cái này có thì cái kia có”, “trùng trùng duyên khởi”. Những cái “nợ đồng lần” ấy, tôi chưa trả hết và tôi vẫn nhận mỗi ngày. Vì vậy, những cái ơn cứ thế chồng chất mãi và kéo dài cho đến khi tôi nhắm mắt lìa đời, tôi vẫn còn nợ, vẫn mang ơn.
Tôi không chỉ cám ơn nước Mỹ vào ngày lễ Tạ Ơn. Tôi đã cám ơn nước Mỹ cách đây ba mươi năm, từ khi nhận được giấy bảo lãnh của chú em gửi về, tờ giấy “Loi” (Letter of Introduction) của Sở Di trú Mỹ. Nó là chiếc phao cứu hộ đầu tiên mang đến cho gia đình tôi niềm tin và hy vọng đi Mỹ diện bảo lãnh trước khi có chương trình HO.
Hai mươi hai mùa Thanksgiving trôi qua. Thật là một chặng đường dài cho những người di dân như chúng tôi đến Mỹ bằng hai bàn tay trắng với những ước mơ. Cám ơn nước Mỹ, cám ơn cuộc đời, cám ơn những người đã giúp tôi biến ước mơ đến… xứ sở của con gà tây thành sự thật.
Kahlil Gibran, nhà thơ, nhà văn và là một nghệ sĩ người Lebanon, ông viết:
“Wake at dawn with winged heart
And give thanks for another day of loving”
Lời dịch của ai đó thật hay:
“Cám ơn đời mỗi sáng mai thức dậy
Để có thêm ngày nữa để yêu thương”
Chúng ta nợ ơn đời và ơn người. Mùa Thanksgiving, chúng ta đem lòng biết ơn và tình thương đến cho những người ơn và những người thân quanh ta. Cầu chúc cho tất cả vui hưởng ngày lễ Tạ Ơn nhiều an lành và tràn đầy ơn phước.
Phùng Annie Kim
Thursday, November 13, 2025
Bài Ca Tình Nhớ Julio Iglesias Les Derobades
Ou tu m'aimes, ou tu me quittes,
mais ce soir il faut choisir.
Ne dis pas que tu hésites;
tu fais mal pour le plaisir...
Le plaisir de voir un homme
comme un jouet dans tes mains,
que tu laisses pour personne
et vas retrouver pour rien.
Moi je n'en peu plus de tous tes caprices,
des jours où tu m'aimes, des jours où je glisse,
tout au fond de l'ombre, tout au bout du vide,
de ces nuits trop longues où mon cœur se ride
Je n'ai plus la force de toujours t'attendre.
Solide est l'écorce mais le bois est tendre.
Ma vie se disloque. Je me barricade...
Ce soir, je me moque de tes dérobades!
Je veux lire entre les lignes,
deviner entre les mots.
Je m'accroche au moindre signe
naufragé sur ton radeau
Je ne suis qu'un fou, peut-être,
et tu joues de mon amour
comme avec ces marionnettes
dont l'enfant se lasse un jour
Moi je n'en peu plus de tous tes caprices,
des jours où tu m'aimes, des jours où je glisse,
tout au fond de l'ombre, tout au bout du vide,
de ces nuits trop longues où mon cœur se ride.
Je n'ai plus la force de toujours t'attendre.
Solide est l'écorce mais le bois est tendre.
Ma vie se disloque. Je me barricade...
Ce soir, je me moque de tes dérobades!
Wednesday, November 12, 2025
Đại Hội 1 Nha Kỹ Thuật Houston Texas 1989
6709 Blackberry Dr. Arlington,TX.76016
Điện thoại: 817-992-6459-Email ytanvo@hotmail.com
-Quý Niên Trưởng Nha Kỹ Thuật Hải Ngoại
-Quý Chiến Hữu Nha Kỹ Thuật Hải Ngoại
Hoa Pham (310- 245-2284)
Được sự ủy nhiệm của Tổng Hội.
Võ Tấn Y
THT.NKT.Hải Ngoại
Tuesday, November 11, 2025
Căn cứ Thiện Ngôn và Tiểu Đoàn 87 Biệt Động Quân – Trần Lý
(Trong số những Trại Dân Sự Chiến Đấu do Lực lượng Đặc Biệt Hoa Kỳ thiết lập tại Việt Nam trong những năm 60-70, có những Trại đã trở thành rất nổi tiếng với các trận đánh khốc liệt như Pleime, Tống Lê Chơn, Đức Huệ … Căn cứ Thiện Ngôn, tuy ít được biết đến, nhưng cũng cũng là một vị trí khá quan trọng .. Bài này xin được viết về Căn cứ này cùng Tiểu đoàn 87 BĐQ Biên Phòng là đơn vị đã được thành lập từ các dân sự chiến đấu tại Thiện Ngôn chuyển sang )
Căn cứ Thiện Ngôn hay tên ban đầu là Trại Dân Sự Chiến Đấu Thiện Ngôn là một trại DSCD được xây dựng từ Trại Bi , Trại đầu tiên mà LLĐB Hoa Kỳ (SF), toán A-323, thiết lập trong khu vực Chiến khu C của CQ (25 tháng 6 năm 1966). Trại Bi nằm sâu khoảng 6 cây số bên trong CK C ,, phía Tây núi Bà Đen, và từng là nơi xẩy ra các cuộc đụng độ giữa CQ và TĐ 35 BĐQ, mỗi khi TĐ tăng viện cho Trại. Trại Bi nằm trên QL 22 cách Tây Ninh khoảng 23 km về phía Bắc Tây-Bắc và 20 km phía Tây-Bắc núi Bà Đen , chặn đường chuyển vận của CQ trong khu vực.. Trại liên tục bị pháo kích và tấn công phá rối trong suốt năm 1967. SF đã quyết định xây dựng một Căn cứ mới vững chắc và rộng rãi hơn tại Thiện Ngôn. Trại mới này do TĐ 588 Công Binh HK xây cất và CQ đã tấn công khu vực này nhiều lần ngay khi trại chưa hoàn thành ! Trại Thiện Ngôn hoàn tất và chính thức hoạt động ngày 22 tháng 2 năm 1968 với nhân sự từ Trại Bi chuyển sang Thiện Ngôn trở thành một khu vực chiến lược bao gồm một trại SF, một trại DSCĐ có sân bay trực thăng bên trong trại, một sân bay bay nhỏ ngoài trại và một căn cứ hỏa lực riêng biệt.
Trại DSCĐ cách trại SF khoảng 1 km và cả hai cách Tây Ninh chừng 34-35 km về phía Bắc Tây-Bắc , cách Katum 25 km về phía Tây Tây-Nam , cách biên giới Việt-Miên 7 km về phía Nam. Phi trường có phi đạo đắp đất cách Trại chửng 5 km và dài chừng 900 m đủ để phi cơ Caribou C-7 và C-123 có thể lên-xuống..
Về phương diện hành chánh , Thiện Ngôn nằm trong Quận Phước Ninh, Tỉnh Tây Ninh Trại được xây dựng khá kiên cố, hình ngôi sao 5 cánh do Toán A-323 SF và một toán A LLĐB VN điều hành. Trại có một lực lượng DSCĐ khoảng 350 người chia thành 5 đại đội ( 3 Thượng và 2 Miên) trú đóng, trang bị thêm 2 khẩu cối 81 và 2 khẩu 4 inch 2 (do SF sử dụng). Các trận đụng độ giữa CIDG và CQ tại Thiện Ngôn. Căn cứ Thiện Ngôn gây trở ngại khá nhiều cho việc di chuyển của CQ nên họ thường tấn công và pháo kích vào Căn cứ….
Sau đây là vài trận đánh tiêu biểu (dựa theo quân sử của 5th SF và tập sách Green Beret at War của Shelby Stanton ):
– 1 tháng 9 năm 1968 : CQ pháo kích Trại bằng 20 quả 122 và 60 quả 82 . Trại phản pháo bằng súng nặng cơ hữu và có Spooky không yểm. 6 CIDG tử trận.
– 27 tháng 9 năm 1968 : Hai TĐ của SĐ9 BV đã mở cuộc tấn công vào Căn cứ . Trại bị pháo kích bằng hỏa tiễn và súng cối, mức độ gia tăng cho đến 10 giờ đêm. Sau đó CQ mở 3 đợt tấn kích , từ nửa đêm đến sáng, sau mỗi đợt pháo kích là đặc công tiến đánh dùng bộc lôi phá rào, nhưng đều bị đẩy lui do sự chống cự của lực lượng trú phòng được pháo binh và không quân yểm trợ. Trong trận này 5 DSCĐ tử trận, 4 LLĐB và 8 DSCĐ bị thương. CQ để lại 140 xác và 3 bị bắt.

– 9 tháng 11 năm 1968 : Hai đại đội DSCĐ đã mở cuộc hành quân vào một khu vực cách Căn cứ khoảng 10 km về hướng Tây-Bắc, có 4 LLĐB VN và 4 SF cùng tham dự. Toán quân đi đầu bị phục kích, các toán sau rút chạy bỏ lại 10 quân gốc Miên..Các SF cố quay lại và nhờ sự có mặt của Trung tá Harry Hillings, chỉ huy trưởng B-32 (Toán chỉ huy của A-323) và Sĩ quan LLĐB VN đối tác là Thiếu tá Lê văn Hạnh , trên trực thăng chỉ huy bay trên khu vực nên đã giúp thay đổi tình thế : một đơn vị tăng viện đã được đưa ngay vào vùng để giúp giải cứu được 6 quân còn sống và đem 4 xác tử trận về căn cứ. Sau đó trong các tháng 1 và 6 năm 1969, tuy Trại có tổ chức thêm vài cuộc hành quân nhưng hầu như không đạt hiệu quả , phần lớn do tinh thần chiến đấu rất thụ động và khả năng yếu kém của CIDG. Các cuộc hành quân chỉ dự trù kéo dài tối đa 3 ngày và CQ qua nội tuyến biết khá rõ về kế hoạch nên thường tránh đụng độ.
Căn cứ Thiện Ngôn đóng vai trò quan trọng trong cuộc Hành quân Vượt biên của Liên quân Việt-Mỹ sang Miên tháng 4-1970. Thiện Ngôn đã là điểm tập trung quân để tiền theo QL 22 vả tiến đến Kà Tum và từ đây tấn công vào đất Miên. Trong kế hoạch rút quân của Mỹ, Căn cứ Thiện Ngôn được chuyển giao cho VNCH vào ngày 1 tháng 7 năm 1970 (theo tài liệu của BĐQ VN, nhưng tài liệu tổ chức của Mỹ lại ghi 30 tháng 9 , 1970) . Quân số lúc bàn giao được ghi là 333 người và được chuyển thành TĐ 73 BĐQ Biên Phòng.
Trên nguyên tắc TĐ 73 BĐQ BP sẽ là đơn vị trú đóng tại Thiện Ngôn như TĐ 92 tại Tống Lê Chơn, 62 tại Lệ Khánh, 90 tại Dak Seang … nhưng theo nhu cầu chiến trường Thiện Ngôn đã được giao cho Trung đoàn 49 SĐ 25 BB VNCH trấn giữ. Phòng tuyến Tân Biên-Thiện Ngôn-Xa mát đã bị CQ tấn công nghi binh cầm chân SĐ 25 trong trận An Lộc..
Khu vực Thiện Ngôn-Xa mát có vai trò rất quan trọng với CQ nên họ đã biến đổi khu vực thành một căn cứ địa chính trị và kinh tế lâu dài; Trung Ương Cục Miền Nam của CQ đang đặt tại vùng đất Miên đối diện. Qua năm thứ nhì của Hiệp định Paris , khu vực Lò Gò- Thiện Ngôn -Xa mát và Katum đã trở thành một vùng chiến lược nơi CQ tập trung các bộ chỉ huy quân sự và tiếp vận Trong thời gian này CQ vẫn tiếp tục vây hãm Căn cứ Tống Lê Chơn , phản ứng của VNCH chỉ là những cuộc không kích của KQVN, tập trung vào Xa mát :
Báo cáo của DAO ghi lại :
Hoạt động của KQVNCH trong thời gian các tháng 10-12 năm 1973 :
– Cuối tháng 10 : Oanh kích Xa mát; phá hủy 60 cơ sở, kho hàng gây tử thương cho 60 người (các con số do nguồn tình báo cung cấp)
– 8-10 tháng 11 : Oanh kích Lò Gò : phá hủy nhiều cơ sở hậu cần, kho gạo, kho xăng dầu .. gây tử thương cho nhiều cán binh và chuyên viên tiếp vận.. KQVNCH đã dùng 34 phi cơ trong các cuộc không kích.
– 12 tháng 11 : Oanh kích Thiện Ngôn. KQVN dùng 53 phi cơ tấn công các cấu trúc quân sự, ổ phòng không, pháo binh.. kết quả phối kiểm bằng không ảnh.
-23 tháng 11 : KQVN dùng 68 Skyraiders và 44 F-5 tấn công tập trung phá hủy 69 cấu trúc, 5 tụ điểm nhiên liệu, xe cộ, 6 vị trí phòng không, 17 pháo đài nổi..
Sau khi được chuyển thành BĐQ BP , các quân nhân DSCĐ được tự quyết định, nếu chọn ở lại BĐQ sẽ được gửi đi huấn luyện tại các Trung tâm huấn luyện của BĐQ, các nhân viên đại đội trưởng sẻ có cấp bực chuẩn úy nếu đủ điểm khi mãn khóa huấn luyện. BĐQ Nguyễn Phát (sĩ quan TĐ 73) ghi lại : ” vào thời điểm 1972 BĐQ Quân đoàn 3 gồm 2 Liên đoàn tiếp ứng 3 và 5 cùng 9 TĐ Biên phòng trong đó có 73.. Tây Ninh là nơi có nhiều TĐ BP nhất 65, 73, 84 và 91 nhưng lúc đó 3 TĐ 65, 73 và 84 đã tập trung thành Chiến đoàn Sông Bé tham chiến tại An Lộc. Các TĐ 65 và 84 quân số hao hụt nhiều phải đưa ra Dục Mỹ tái bổ xung và trở thành lưu động đi tăng phái cho các quân khu như 73 . Tây Ninh không còn 87 nữa..’
TĐ 73 sau khi huấn luyện đã về căn cứ Trảng Sụp vì Thiện Ngôn đã bị lấn chiềm, TĐ trở thành lưu động..TĐ lúc này do Th tá Nguyễn Công Triệu chỉ huy (Th tá Triệu sau đó thăng Tr tá và chỉ huy Biệt đoàn 222 Cảnh sát Dã chiến). Năm 1974 , khi LĐ 8 BĐQ được thành lập , gồm 3 TĐ 84, 86 và 87. LĐ Trưởng lúc thành lập là Đ Tá Vũ Phi Hùng và TĐ trưởng 87 là Th tá Nguyễn Hữu Mạnh. Sau đó Đ/tá Hùng về lảm TMT SĐ 106 BĐQ (tân lập), LĐ 8 được giao cho Tr tá Nguyễn Thanh Tòng.. Trong những ngày cuối của cuộc chiến TĐ 87 được giao nhiệm vụ trấn giữ khu vườn thơm Lý văn Mạnh và Kinh Xáng. 9 giờ sáng 30 tháng 4 TĐ vẫn chiến đấu và trước áp lực của CQ đã phải lùi dần về Sài Gòn và cuối cùng tan hàng sau lệnh buông súng của DVM..
Trần Lý (2019)
Tài liệu sử dụng :
– Green Berets at War (Shelby Stanton)
– VietNam : From Cease fire to Capitulation (William LeGro)
– Các bài về An Lộc của nhiều tác giả Việt-Mỹ
– Các tài liệu về BĐQ của Mũ nâu Vũ Đình Hiếu
– Các tài liệu về TĐ 87 BĐQ của các Mũ nâu Đỗ Như Quyên, Thiên Nga..
đặc biệt là các email của BĐQ Nguyễn Hữu Phát (Belgique)








